Godt herdbart
Desse stålluppene kan ha blitt framstilt i jernvinneomnar med stor lufttilførsel, samtidig med god spreiing av lufta i trekolet (Evenstad 1790:433-437). Det vil gje kraftig forbrenning og høg temperatur, i kombinasjon med sterkt reduserande omgjevnader. Dette kan føre til at jernet i større grad blir flytande og får høgt karbonopptak, spesielt i overflate og kantar av luppa. Stålet i desse luppene hadde i alle fall svært gode herdeeigenskapar, og vi enda opp med å bruke det til økseeggen.
Litteratur
Evenstad, Ole (1790): Afhandling om Jern-Malm, som findes i Myrer og Moradser i Norge, og Omgangsmaaden med at forvandle den til Jern og Staal. Det Kgl. Danske Landhusholdningsselskab, København.
Filmsnutt - oppdaga stål i luppe
Ei jernluppe blei smidd ut til eit tynt band, klargjort for omdanning frå jern til herdbart stål i ei oppkolingspakke, men ved tilfeldig kjøling i vann (trollherding) viste det seg at metallet allereie var herdbart (1:50 min):
